 |
Đây là con số nhập khẩu rất lớn bởi đã gấp hơn 2 lần lượng thép tiêu thụ của các công ty thép Việt Nam, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản phẩm sản xuất trong nước. Các doanh nghiệp thép đã có công văn gửi Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Hiệp hội thép Việt Nam kiến nghị những giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn này.
Thừa, vẫn nhập? 
Ông
Nguyễn Tiến Nghi, Phó chủ tịch VSA cho biết, hiện nay các doanh nghiệp
thép trong nước đang rất bức xúc trước tình trạng sản phẩm thép cuộn
cán nguội dải hẹp 1,5mm x 1,6mm nhập khẩu từ Trung Quốc tăng rất mạnh
trong thời gian qua.
Đây là sản phẩm có đặc tính kỹ thuật
thấp, được các doanh nghiệp nhập khẩu để sản xuất các sản phẩm ống thép
(ống tròn, ống vuông). Sở dĩ loại sản phẩm này được nhập khẩu tăng vọt
là do giá rẻ (có thời điểm rẻ hơn thép cán nguội trong nước từ 800
nghìn-1,6 triệu đồng/tấn). Vì vậy, nếu cứ duy trì tốc độ nhập khẩu sản
phẩm này như hiện nay, các doanh nghiệp trong nước sẽ gặp rất nhiều khó
khăn.
Theo tính toán, năm 2009, sức tiêu thụ tối đa sản phẩm
thép cuộn cán nguội tại thị trường trong nước đạt khoảng 1,2–1,4 triệu
tấn. Trong đó, các doanh nghiệp trong nước chỉ chiếm khoảng 54%, còn
lại 46% (tương đương với 630-650 nghìn tấn) là thép nhập khẩu.
Hiện
tại, Việt Nam đã có 6 công ty chính thức sản xuất thép cuộn cán nguội
là Tổng công ty Thép Việt Nam (VNSteel), Posco Việt Nam, Tập đoàn Hoa
Sen, Công ty Sunsco (Đài Loan), Tấm lá Phú Mỹ, Thống Nhất với tổng công
suất đạt 2,4 triệu tấn/năm. Công suất này đã gấp đôi so với nhu cầu của
cả nước. Chưa kể, sắp tới, VN còn có thêm nhiều nhà máy sản xuất thép
cán nguội đã được cấp phép đầu tư và đang tiến hành xây dựng với công
suất hàng triệu tấn năm như China Steel - Sumitomo của Nhật Bản,
Formosa của Đài Loan.
Trong tương lai không xa, các doanh
nghiệp thép Việt Nam sẽ rơi vào tình cảnh "một cổ hai tròng" vừa phải
cạnh tranh quyết liệt ngay trên sân nhà, vừa phải "chiến đấu" với thép
nhập ngoại.
Tuy nhiên, điều đáng quan tâm là các loại thép
nhập khẩu chủ yếu là thép thứ phẩm, phi tiêu chuẩn, loại khổ hẹp nên
chất lượng rất kém. Trong khi, sản phẩm trong nước là thép chính phẩm,
cán nguội khổ rộng, theo đúng tiêu chuẩn cơ sở nhưng do giá cao hơn nên
không thể cạnh tranh nổi.
Hiện nay, không chỉ các doanh nghiệp
sản xuất mặt hàng thép cuộn cán nguội của Việt Nam đang gặp khó khăn
trong việc cạnh tranh với thép giá rẻ từ Trung Quốc cũng như thép kém
chất lượng từ Nga, mà tình trạng này còn diễn ra khá phổ biến tại một
số nước khác trên thế giới.
Trước tình hình này, Mỹ đã áp dụng
chính sách đánh thuế đối với mặt hàng của Trung Quốc và mới đây EU cũng
quyết định áp thuế chống phá giá đối với các sản phẩm sắt, thép ống
nhập khẩu từ Trung Quốc. Riêng đối với các nước trong Đông Nam Á như
Thái Lan, Indonesia, Malaysia cũng đã áp dụng hàng rào phi thuế quan để
chống việc nhập khẩu hàng chất lượng kém và giá thấp từ Trung Quốc.
Bảo vệ thép nội bằng tiêu chuẩn Việt Nam 
Để
bảo vệ thép cuộn cán nguội trong nước, VSA đã có Công văn số 105/HHTVN
gửi Văn phòng Chính phủ và các cơ quan quản lý Nhà nước đề xuất một số
biện pháp ngăn chặn. Như đề nghị Bộ Khoa học công nghệ sớm ban hành Bộ
Tiêu chuẩn quốc gia về thép cuộn cán nguội và phối hợp với các Bộ ngành
quản lý để ngăn chặn các sản phẩm kém chất lượng và phi tiêu chuẩn nhập
vào Việt Nam, cạnh tranh không lành mạnh với loại thép cuộn cán nguội
khổ rộng của các công ty sản xuất trong nước.
Đồng thời, rà
soát lại các công ty nhập khẩu và ban hành các quy định chặt chẽ về thủ
tục khai báo hải quan để tránh tình trạng nhập khẩu ồ ạt với số lượng
lớn hoặc gian lận thương mại. Kiểm soát chặt chẽ việc cấp tín dụng
không để các công ty tận dụng lãi suất ưu đãi của Ngân hàng nhập sản
phẩm thép mà trong nước đã sản xuất được và hiện đã dư thừa, trong đó
có thép cuộn cán nguội.
Theo ông Nguyễn Tiến Nghi, trong hoàn
cảnh hiện nay, việc cấp giấy phép nhập khẩu là rất cần thiết nhằm ngăn
chặn các nhà nhập khẩu ồ ạt trong ngắn hạn từ 1-3 tháng khi họ nhận
định giá lên. Đây là rào cản chủ yếu về hành chính, theo đó, các nhà
nhập khẩu phải có kế hoạch mua hàng theo quý hoặc năm và trình cho cơ
quan có thẩm quyền để xin giấy phép trước 90 ngày, kê khai chủng loại,
giá nhập, giá bán, các nhà máy bán thép vào Việt Nam phải có đầy đủ
chứng nhận về môi trường, ISO. Hình thức cấp giấy phép này Indonesia đã
áp dụng rất thành công từ 1/4/2009 đến nay.
VSA cũng đề nghị
Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương) hướng dẫn các công ty sản xuất
cán nguội thu thập các số liệu và chứng cứ để có thể tiến hành biện
pháp tự vệ mà Luật thương mại quốc tế cho phép nhằm bảo vệ ngành sản
xuất thép cuộn cán nguội ở Việt Nam.
Theo Vụ Xuất nhập khẩu
(Bộ Công Thương), nếu bất cứ sản phẩm thép của một quốc gia nào vượt
quá 3% tổng lượng nhập khẩu vào Việt Nam của ngành hàng đó và chứng
minh được sự ảnh hưởng đến sản phẩm trong nước thì đều áp dụng biện
pháp tự vệ.
Các cơ quan chức năng sẽ nghiên cứu vấn đề mà các
doanh nghiệp thép đang đặt ra. Song cũng phải thừa nhận rằng, nếu trước
đây có một cái nhìn dài hạn về đầu tư và sản xuất thép, thì các doanh
nghiệp không rơi vào tình cảnh lao đao như hiện nay. Việc đầu tư ồ ạt
và luôn bị động trước sản phẩm ngoại nhập có lẽ vẫn là vấn đề không thể
giải quyết một sớm, một chiều.
nguyễn quang nghĩa (Theo mag.ashui.com
0 nhận xét:
Đăng nhận xét